گونهای قالی ایرانی از خطه آذربایجان است که قدمتی تاریخی دارد.
فرش هریس نه به خاطر دوام و زیبایی بلکه به خاطر داستانهای واقعی که در دل تکتک نقشههای آن خوابیده است شهرت جهانی دارد.
با اندکی تامل میتوان دریافت که طولانی بودن سرما در هریس از دلایل مهم گرایش اهالی منطقه به قالی بافیست و همچنین درشت بافت بودن یا پرگوشت چیدن قالی نیز به خاطر استفاده از یک زیرانداز گرمکننده است. این قالی با بهرهگیری از پشم گوسفندی در بافت برای بدن انسان مفید است. همچنین برای گرم نگه داشتن و بهبود بیماریهایی چون رماتیسم کاربرد دارد.
فرش هریس از کیفیت بالایی هم در طرح و هم در رنگآمیزی دارد. گفتنی است رنگهای گیاهی در فرش هریس مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربرد خطوط هندسی و شکسته در طرحها نیز ناشی از باورها و محیط کوهستانی زندگی در این مناطق است. اساطیر و پوشش گیاهی خاص منطقه که سازگاری با سرمای هریس نیز دارد، الهامبخش اصلی طراحان و بافندگان است. طراح یا بافنده قالی هریس با ترسیم و بافت شکل گیاهان منطقه به صورت آگاهانه یا ناخودآگاه این نقوش گیاهی را استلیزه کرده و با مکنونات قلبی و اساطیر و باورهای خود آمیخته و بر تار و پود قالی آورده که از این طریق همت، هوشیاری و آراستگی ظاهر و باطن و تاریخ و تمدن خود را به بیننده این قالی نشان دهد.
در قالیهای هریس میتوان هم کنتراست از حیث تیره و روشن را دید و هم کنتراست از حیث ریتمهای متنوع رنگی و همچنین کنتراست در نقشهای ریز و درشت. این فرش مورد علاقهی طراحان برای چیدمان فضاهای داخلی مدرن است.
نقشه فرش هریس عمدتاً حول یک ترنج مرکزی بزرگ سامان میگیرد، البته این فرش بدون ترنج نیز بافته میشود.